Un giro de avestruz largo de silencios. La velocidad fría de una mirada sin dueño. Lágrimas octogenarias de un niño confundido mirando un cielo. El patio se llena de locos cada domingo.
De voces lejanas en los bolsillos. De botellas llenas de delirio. De pasos sin rumbo. De manos abiertas con surcos de río. De esperas vacías, y ojos sin brillo.
De gritos descalzos que buscan oído, trepando espaldas de piedra e infinito. De brazos de amigo. Y los años creciendo en renglones torcidos, en historias de humo, siglo tras siglo. Y el patio se llena de locos cada domingo.
"Facer cine en Galicia é posible, facer cine en galego é necesario..." Ch. Piñeiro.
Fai varios lustros...nunha desas noites onde a calor non te deixa durmir, metade por tedio, metade por non ter que madrugar o día seguinte...atopeime por casualidade, tarde ou cedo tiña que suceder, con este poema visual...a emoción percorreu cada unha das terminaciós nervosas do meu corpo...hoxe, tantos anos dispois...con moitas revisiós as miñas costas...segue conseguindo en mín a mesma reacción que a primeira vez que por casualidade atopei a "Mamasunción"...
As veces nas curvas do tempo, acadamos descobrementos que van a marcar a nosa existencia, este é sen dúbida un deses momentos... Aquilo era algo realmente fermoso, era de algunha maneira parte de mín, da miña herdanza, da miña terra...pero era tamén universal, porque os sentimentos cando son verdade non precisan de ningún tipo de fronteiras...
Esta pequena grande obra mestra da cinematografía galega...dirixida por Chano Piñeiro, precursor do cine galego e en galego, onde trata duha forma lírica e crítica o drama da emigración dun pobo que tivo que lanzarse alén do mar para sacudirse unha pobreza que o estrangulaba, ata non deixalo respirar... Baseada nunha historia real, unha de tantas que golpearon a Galicia rural na posguerra, contada por Manuel Barreiro, carteiro de Forcarei, pobo onde Chano Piñeiro viviu dende neno durante varios anos... Debido ó escaso presuposto, o mesmo Manuel Barreiro interpretou o papel de carteiro naquela "pequena tolemia" (que removeu o audiovisual galego), rodada con moitas ganas e poucos medios ala polo ano 1984...
Palmarés: Gran premio do cine español e trofeo do Instituto de Cooperación Iberoamericano no XXVI Festival Internacional de Bilbao (1984). Premio da Crítica na Sección de Artes e Ciencias da Representación en Galicia (1985). Premio da Federación Internacional de Críticos en Oberhausen (1985). Premio da Federación Internacional de Cineclubes Cracovia (1985). Gran premio de curtametraxes en Figueira da Foz (1985). Segunda película máis votada polo público no festival de Sidney (1985). Gran premio do festival de Tetuán (1986).
Localizacións: Baiste e Rubillón (Avión) e Beariz (Ourense)
"Pai e fillo chorando. Despedida de emigrantes" Fotografía: Manuel Ferrol
"MA ASUNCIÓN"...pequeno e humilde homenaxe a Chano Piñeiro.
O meu amigo marchou lonxe un día de Inverno coas mans cheas de soños e o corpo cheo de medo.
Tristeiro saíu da casa levando a terra consigo. A nai que tanto chorou, foise apagando ós pouquiños, namentras aquel rapaz choraba suor encollido, co lombo caíndolle ós cachos e a ialma ós "cachiños".
Pasaron moitas noites de Inverno, moitos vrans e moitos millos pero aquel que marchou coa choiva non voltaría de vivo.
"Ma" Asunción que choraba por darlle un bico ó seu fillo foi perdendo a calor da vida e secándolle o sentido.
Hoxe aínda a Terra chora por todos aqueles "seus" fillos como tamén eles choraron levando a Terra consigo...
O lobo esa misteriosa criatura...unha das especies máis antigas da terra, 100.000 anos contemplan a súa existencia de fauces...trotando baixo soles e lúas...por un mundo que agora ameaza de morte a súa supervivencia... Símbolo de liberdade, de independencia, de rebeldía...un ser arcano recoberto polas máis escuras lendas, a historia do lobo estás íntimamente ligada a historia do home...chegando, non poucas veces a misturarse de forma "inevitable"..
"LOBOS"
Aullan los lobos en el bosque de la noche... Gritos calientes que hielan el alma del amanecer, que viajan al viento para volver con sus fauces afiladas de siglos desgarrando la vida... Vida para vida muerte para la vida... Poesía salvaje, de sangre, de hambres, de miedos, de lucha, de estaciones repetidas... que mueren para nacer, que nacen para morir... Naturaleza viva, libertad e instinto hambre, calor y frío. Bajo la luz de los sueños trotan los lobos del tiempo, sobre la Madre Tierra... bajo su padre el Cielo...
Anonimacrónico
LOBOS E HOMES
Na historia da humanidade, o lobo está presente, non en vano, unha loba amamantou o nacemento dun dos máis grandes imperios da historia...moito antes homes e lobos xa se misturaban de tal xeito, que chegaron incluso a converterse nun mesmo ser...o licántropo ou lobishome... O primeiro lobishome recoñecido, aparece na mitoloxía grega...a historia de Lycaon de Arcadia...outros ilustres historiadores da antiguedade, coma Herodoto, xa nos fala dos Neuri (tribu do norte de Escitia, que se transformaba en lobo determinados días do ano), tamén Virgilio nas súas Églogas, Plinio el Viejo na súa Historia Naturalis, Petronio no seu Satyricón....
Na Idade Media estas hitorias atopan o seu apoxeo...habéndose datado casos nos arquivos de toda Europa (sobor de supostos licántropos), ata os noso días...onde inundan os procesos creativos...literatura, cine, televisión,cómics...exercendo unha fascinación continua de xeración en xeración... Algo terá o lobo...que fai que nos avergoncemos de nós mesmos...algo que o home perdeu fai moito tempo... PIEDRAS SUELTAS
Piedras sueltas ornando las cicatrices de la tierra formando leves signos en un lenguaje de algas que escriben pasos y vientos... Historias vivas, para no lectores, pasajeros de pies y olvidos. Desde la última vuelta de camino desde el último recodo de respiro, enjuto, con pasos de silencio y hambre de siglos, acecha solitario, siempre maldito, mientras nieva sobre el río un lastimero aullido... Mal nombre ese de lobo, mal nombre y peor destino. Un trueno cruza el bosque... una tormenta de tiros... caen gotas de plomo... manchas de sangre en los pinos... Grandes zancos sin aliento, dentelladas de aire frío... El fuego que muerde tus huesos es un fuego asesino... Mal nombre ese de lobo, mal nombre y peor destino...
A veces el viento, habla con voz de mujer, atravesando en susurros de reloj las almas del barco y las gaviotas. Y las lágrimas del mar no esperan caen como tormentas de verano que enturbian la mirada de los hijos, que aguardan perdidos en algún lugar de estrellas. Y sueña la ola arrastrando la arena, esculpiendo en círculos los rincones hambrientos de luz, que vuelan con alas de cera cerca del sol. Y escucho un nombre lejano, distante, un nombre que conozco y no recuerdo un nombre líquido un nombre sólido un nombre gaseoso un nombre sin nombre un círculo dentro de un círculo un círculo lleno de nada e infinito. Un nombre de mar más antiguo que el mar que la tierra que el cielo que tú y que yo que al fin y al cabo somos menos que una gota en el océano de las gotas. Al final de cada beso tuyo puedo sentir el enigma.